BMW E36 – Głowica i układ rozrządu

Wymontowanie i zamontowanie głowicy cylindrów

Wersje 316i, 318i

O uszkodzeniu uszczelki głowicy cylindrów świadczą następujące objawy:

■ zmniejszenie mocy silnika;

■ straty cieczy chłodzącej; wydobywanie się białych spalin, gdy silnik jest rozgrzany;

■ ubytki oleju;

■ ciecz chłodząca w oleju silnikowym; poziom oleju silnikowego nie obniża się, lecz podwyższa; szare zabarwienie oleju silnikowego; piana na wskaźniku poziomu oleju; olej jest rzadki; a olej silnikowy w cieczy chłodzącej; a ciecz chłodząca silnie się burzy;

■ zbyt niskie ciśnienie sprężania w dwóch sąsiednich cylindrach.

Uwaga. W takich przypadkach po naprawie samochodu należy wymontować i wypłukać chłodnicę środkiem czyszczącym „Solvethane” w celu usunięcia resztek oleju.

Głowicę cylindrów można wymontowywać, gdy silnik jest zimny. Kolektory dolotowy i wylotowy pozostają na swoich miejscach.

Wymontowanie

Wersje 316i, 318i do VIII 1993 (silnik M40)

Uwaga. Niektóre czynności szczegółowo opisano w artykule „Silnik”. Czynności odnoszące się tylko do silnika M43 od IX 1993 opisano na końcu w innym artykule.

• Odłączyć przewód masy ( —) od akumulatora.

Uwaga. Spowoduje to skasowanie kodu zabezpieczającego radioodbiornik przed kradzieżą. Przed odłączeniem akumulatora należy zapoznać się ze wskazówkami w artykule „Wymontowanie i zamontowanie radioodbiornika” oraz „Wymontowanie i zamontowanie akumulatora”.

• Wymontować pasek zębaty zgodnie z podanymi wskazówkami.

• Odkręcić koło pasowe wału rozrządu.

• Wykręcić dwie śruby (17, rys. W-10178) wewnętrznej osłony (15) paska zębatego i zdjąć osłonę.

• Wymontować osłonę dźwigni przepustnicy. W tym celu odkręcić śrubę (strzałka z prawej strony, rys. W-10172), odchylić osłonę i odkręcić dwie śruby (strzałki).

• Odłączyć cięgno przepustnicy (1, rys. W-1061), wypinając zatrzask mocujący w kierunku strzałki. W przypadku automatycznych skrzynek biegów odłączyć również cięgno (2).

• Automatyczna skrzynka biegów: odłączyć cięgno (2).

• Wykręcić śruby (3) i odłożyć na bok cięgno razem z uchwytem.

• Wyciągnąć wtyk (4) nastawnika prędkości obrotowej biegu jałowego i odłączyć przewody podciśnienia (5) i (6).

• Zwolnić opaski mocujące i odłączyć przewód powietrza dolotowego.

• Obrócić w lewo i wyciągnąć wtyk (1, rys. W-1062) złącza przepływomierza powietrza.

• Odłączyć wtyk złącza zaworu odpowietrzania zbiornika paliwa.

• Wyciągnąć wtyk złącza elektrycznego wtrys-kiwaczy paliwa (1, rys. W-1063) i czujnika uchylenia przepustnicy (2).

• Odłączyć przewód wstępnego podgrzewania (3).

• Odłączyć i zaślepić korkami przewody paliwa (4).

• Odkręcić uchwyt przewodów paliwa.

• Wykręcić śrubę mocującą (5) kolektora dolotowego.

• Wymontować przewód chłodnicy.

• Unieść i podeprzeć samochód.

• Odkręcić od kolektora przednia rurę wylotową.

• Zlać ciecz chłodzącą z silnika. W tym celu wykręcić korek spustowy w kadłubie silnika pod kolektorem wylotowym. Po zlaniu cieczy natychmiast włożyć i dokręcić korek.

• Zdjąć przewód odpowietrzający (1 rys W-1064).

• Odkręcić pokrywę głowicy cylindrów.

• Zdjąć pokrywę wału rozrządu (1, rys W-1069).

• W kolejności odwrotnej do numeracji (rys. W-1066), czyli od 10 do 1, poluzować o pół obrotu śruby głowicy cylindrów, a następnie je wykręcić. Potrzebna do tego jest wkładka typu Torx, wielkość 12.

• Zdjąć głowicę cylindrów.

Uwaga. Po wymontowaniu głowicy cylindrów nie należy jej kłaść na powierzchni uszczelniającej, gdyż wtedy mogą ulec uszkodzeniu całkowicie otwarte zawory. Najlepiej ułożyć głowicę cylindrów na dwóch drewnianych krawędziakach.

Zamontowanie

• Przed zamontowaniem należy oczyścić skrobakiem głowicę cylindrów i kadłub silnika z resztek uszczelki, Otwory cylindrów zabezpieczyć szmatami, aby nie wpadły do nich pozostałości uszczelki.

• Sprawdzić płaskość głowicy cylindrów i kadłuba silnika stalowym liniałem i szczelinomierzem w kierunku wzdłużnym i poprzecznym. Dopuszczalna odchyłka wynosi 0,03 mm. W razie potrzeby oddać głowicę do obróbki (czynność wykonywana w warsztacie).

Wersja

samochodu

Wysokość głowicy cylindrów (mm)
nowej minimalna po obróbce
316i, 318i 141,0 140,5

Uwaga. Po obróbce głowicy, zależnie od jej wysokości, należy założyć uszczelkę o nominalnej grubości lub grubszą o 0,3 mm. Zastosowanie grubszej uszczelki zapobiega zmniejszeniu komory spalania. Należy pamiętać, że również pierścień uszczelniający kanału cieczy chłodzącej (1, rys. W-1067) musi być odpowiednio grubszy.

• Sprawdzić, czy głowica cylindrów nie ma pęknięć, a gładzie cylindrów – wyżłobień.

• Oczyścić starannie otwory śrub mocujących głowicy cylindrów z resztek oleju i innych pozostałości.

Uwaga. W ślepych otworach nie powinien znajdować się olej, gdyż śruby nie będą dociskały głowicy z odpowiednią siłą, mimo że zostaną dokręcone właściwym momentem. Może też dojść do pęknięcia kadłuba silnika.

• Podczas każdej naprawy musi być wymieniona uszczelka głowicy cylindrów.

• Nałożyć nową uszczelkę bez środka uszczelniającego w taki sposób, aby żaden otwór w kadłubie silnika nie został przykryty. Napis „TOP” na uszczelce powinien się znaleźć na górze, a napis „FRONT” – od strony paska zębatego.

• Włożyć pierścień uszczelniający do otworu (1, rys. W-1067) w kadłubie silnika.

• Przed osadzeniem głowicy sprawdzić, czy wał rozrządu znajduje się w położeniu odpowiadającym GMP.

• Osadzić głowicę cylindrów.

• Zastosować nowe śruby głowicy, pokryć je cienką warstwą oleju i wkręcić ręcznie.

Uwaga. Dokręcanie śrub głowicy wymaga dużej staranności. Przed dokręcaniem należy sprawdzić dokładność wskazań klucza dynamometrycznego. Do dokręcania śrub można wykorzystać tarczę do pomiaru kąta Hazet 6690 lub nakładać klucz na śrubę w taki sposób, aby jego ramię było ułożone wzdłuż kadłuba silnika; wyznaczyć kątomierzem kąt 90° i zaznaczyć go kredą na głowicy cylindrów.

• Śruby głowicy cylindrów dokręcać w trzech etapach, każdorazowo w kolejności od 1 do 10:

– I etap: dokręcić śruby kluczem dynamometrycznym momentem 30 N-m,

– II etap: dokręcić śruby kluczem sztywnym o 90°,

– III etap: dokręcić śruby kluczem sztywnym o 90°

• Założyć i przykręcić wewnętrzną osłonę paska zębatego.

• Zamontować pasek zębaty zgodnie ze wskazówkami podanymi w poprzednim punkcie.

• Założyć pokrywę wału rozrządu.

• Sprawdzić stan uszczelki pokrywy głowicy cylindrów i ewentualnie wymienić uszczelkę.

• Założyć pokrywę głowicy i wkręcić śruby przemiennie na krzyż momentem 9 Nm.

• Nałożyć przewód odpowietrzający.

• Zamontować przednią część rury wylotowej, stosując nową uszczelkę i nowe nakrętki blokujące. Pokryć śruby pastą miedzianą (odporną na wysokie temperatury) i przykręcić wstępnie momentem 30 Nm, a następnie dokręcić momentem 50 Nm.

• Wkręcić śruby mocujące kolektor dolotowy.

• Nałożyć wszystkie przewody elastyczne i zabezpieczyć je opaskami mocującymi.

• Połączyć wszystkie złącza elektryczne.

• Przykręcić uchwyt przewodów paliwa.

• Przykręcić uchwyt cięgien i przyłączyć cięgna.

• Wcisnąć pokrywę dźwigni przepustnicy.

• Podłączyć przewód masy do akumulatora.

• Wlać ciecz chłodzącą.

• Sprawdzić poziom oleju w silniku i w razie potrzeby uzupełnić ilość oleju. Jeżeli powodem wymontowania głowicy cylindrów było uszkodzenie uszczelki głowicy, zaleca się wymienić olej w silniku, gdyż może zawierać ciecz chłodzącą.

Uwaga. Nie wolno dokręcać śrub głowicy cylindrów po przejechaniu 1000 km.