Wymontowanie i zamontowanie silnika BMW E36
Silnik BMW E36 wymontowuje się bez skrzynki biegów i wyjmuje w górę. Kolektory dolotowy i wylotowy oraz alternator pozostają na silniku. Do wymontowania silnika jest potrzebny wciągnik. Ze względu na konieczność rozłączenia kilku elementów od podwozia, potrzebne są cztery podstawki do podparcia samochodu i podnośnik hydrauliczny. Przed przystąpieniem do pracy należy osłonić błotniki.
W zależności od roku produkcji i wyposażenia samochodu, przewody elektryczne, przewody podciśnienia oraz cieczy chłodzącej mogą być poprowadzone w różny sposób. Ponieważ nie można opisać szczegółowo wszystkich wariantów, zaleca się oznakować kolorową taśmą przylepną każdy przewód przed jego odłączeniem. Szczegółowo opisano wymontowanie silnika w wersjach 316i oraz 318i (silniki 4-cylindrowe), a także 320i oraz 325i (silniki 6-cylindrowe), Od września 1993 w wersjach 3161 oraz 318i wprowadzono nowy układ zapłonowy, bez rozdzielacza zapłonu, i zmieniono rurę dolotową.
Wymontowanie silnika BMW E36
• Wymontować skrzynkę biegów (zobacz „Skrzynka biegów”).
• Opuścić samochód.
• Ustawić pokrywę przedziału silnika w położeniu montażowym, czyli pionowo. W tym celu zwolnić zaczep (strzałka na rys. W-10148) i pociągnąć pokrywę do góry.
Uwaga. Po ustawieniu pokrywy przedziału silnika w położeniu montażowym nie włączać wycieraczek, gdyż pióra wycieraków mogą porysować pokrywę. Dla pewności należy wyjąć odpowiedni bezpiecznik topikowy.
• Odłączyć przewód masy i przewód dodatni od akumulatora.
Uwaga. Spowoduje to skasowanie kodu zabezpieczającego radioodbiornik przed kradzieżą. Przewody akumulatora można odłączać wówczas, gdy wyłączony jest zapłon. W przeciwnym razie zostanie uszkodzone urządzenie sterujące układu wtryskowego.
Przed odłączeniem akumulatora zapoznać się ze wskazówkami w rozdziałach „Wymontowanie i zamontowanie radioodbiornika” oraz „Wymontowanie i zamontowanie akumulatora”. Uwaga. W samochodach z silnikami 6-cylindrowymi akumulator znajduje się w bagażniku, po prawej stronie, obok koła zapasowego.
• Wymontować filtr powietrza z masowym przepływomierzem powietrza. W tym celu obrócić w prawo nakrętkę radełkową i wyjąć złącze.
• Otworzyć opaskę mocującą, odkręcić śruby (1, rys. W-10149) i wyjąć obudowę filtru powietrza.
• W silnikach 6-cylindrowych: odkręcić śrubę (strzałka na rys. W-10150) u dołu obudowy filtru powietrza i wyjąc czujnik termostatu powietrza dolotowego i cieczy chłodzącej.
• Odłączyć od kolektora dolotowego (strzałki na rys. W-10151) przewód prowadzący do zaworu regulacyjnego biegu jałowego oraz przewód odpowietrzania skrzyni korbowej. W silniku 4-cylindrowym odłączyć także wiązkę przewodów elektrycznych.
• W silnikach 6-cylindrowych: odkręcić i wymontować kanał doprowadzający powietrze do alternatora (strzałki na rys. W-1052).
• Zlać ciecz chłodzącą (patrz rozdział „Czynności obsługowe”).
• Wymontować wentylator (rozdział „Układ chłodzenia”).
• Wymontować chłodnicę (rozdział „Układ chłodzenia”).
Uwaga. Jeżeli przewody elastyczne cieczy chłodzącej są zabezpieczone opaskami zaciskowymi, należy przeciąć opaski i do montażu zastosować opaski skręcane.
Silnik 4-cylindrowy BMW E36
• Po przecięciu opasek zaciskowych należy odłączyć przewody cieczy chłodzącej od obudowy termostatu.
• Odłączyć od silnika przewód elastyczny cieczy chłodzącej prowadzący do zbiornika wyrównawczego.
• Wymontować osłonę przepustnicy. W tym celu odkręcić śrubę (prawa strzałka na rys. W-10172), odchylić osłonę i odkręcić pozostałe dwie śruby (strzałki na rys. W-10172).
• Odłączyć cięgno od przepustnicy (1, rys. W-1061), wypinając zatrzask mocujący w kierunku strzałki. W automatycznych skrzynkach biegów należy odłączyć również cięgno (2).
• Wykręcić śruby (3) i odłożyć na bok cięgno razem z uchwytem.
• Wyciągnąć wtyk (4) ze złącza nastawnika biegu jałowego i zdjąć przewody podciśnienia (5, 6, rys. W-1061).
• Poluzować opaski mocujące (strzałki na rys. W-10170), odłączyć przewody cieczy chłodzącej od zaworu grzewczego i wyjąć podgrzewacz.
• Wymontować korytko wlotu świeżego powietrza (patrz rozdział „Ogrzewanie”).
• Zdjąć przewód podciśnienia z urządzenia wspomagającego hamulców. Wymaga to przyłożenia większej siły.
Uwaga. Otwór przyłącza urządzenia wspomagającego hamulców osłonić czystą szmatką.
Silnik 6-cylindrowy BMW E36
• Odłączyć cięgno (1, rys. W-10153) od dźwigni przepustnicy. W tym celu nacisnąć ramię w kierunku cięgna, cienkim wkrętakiem wycisnąć łącznik (3). Ścisnąć garby (2) uchwytu cięgna i wyciągnąć je z dźwigni przepustnicy. Przez szparę w ramieniu wysunąć cięgno do dołu. W taki sam sposób odłączyć drugie cięgno (jeżeli jest) od regulatora prędkości jazdy, stanowiącego wyposażenie specjalne (wersja, jak na rysunku W-10153).
• Zdjąć pokrywę wlewu oleju.
• Za pomocą wkrętaka podważyć okrągłe zaślepki (strzałki, rys. W-10201) i wykręcić ukryte pod nimi śruby.
• Zdjąć obydwie osłony ze sztucznego tworzywa.
• Odkręcić przewód masy (1, rys. W-10156) od głowicy cylindrów.
• Podważyć wkrętakiem i zdjąć z króćca (2) przewód odpowietrzania głowicy.
• Odkręcić dwie śruby (1, rys. W-10157) i wyciągnąć do góry listwę wtykową, Zaznaczyć do ponownego montażu położenie gumowej uszczelki.
• Unieść do góry metalowe pałąki (2, rys. W-10157) na każdej cewce zapłonowej i odłączyć wtyki. Odłączyć kompletną listwę wtykową razem z przewodami elektrycznymi.
• Odłączyć od korpusu przepustnicy przewody i wtyki (rys. W-10158), zaznaczając je odpowiednio w celu niedopuszczenia do zamiany podczas zamontowania. W chwili wyciągania wtyków należy ściskać sprężyste zabezpieczenia z drutu.
Na rysunku W-10158 przedstawiono wariant dla silnika 6-cylindrowego. Pozostałe oznaczenia na rysunku: 1 – wtyk czujnika otwarcia przepustnicy, 2 – wtyk czujnika temperatury powietrza, 3 – przewody cieczy chłodzącej do wstępnego ogrzania przepustnicy, 4 – przewód odpowietrzania zbiornika paliwa, 5 – przewód doprowadzania paliwa (złącze niemalowane), 6 – przewód powrotu paliwa (złącze pomalowane na czarno).
Uwaga. Ponieważ istnieje zagrożenie pożarowe, nie zbliżać się z otwartym ogniem. Podłożyć szmaty pod wyciekające paliwo.
• Poluzować opaskę mocującą i odłączyć elastyczną część przewodu doprowadzania paliwa od części sztywnej (przy belce mocującej silnika). Podłożyć szmaty pod wyciekające paliwo.
• Silnik 6-cylindrowy: odłączyć na dole, na przewodzie dolotowym, elastyczny przewód do zaworu regulacji biegu jałowego.
Uwaga. Wypust zaczepu łatwo ulega pęknięciu. Złącze nie jest widoczne od góry.
Na rysunku W-10159 pokazano przewód dolotowy widziany od dołu.
Silnik 6-cylindrowy
• Wykręcić podporę przewodu dolotowego.
• Tylko w silnikach 6-cylindrowych: odkręcić kolektor dolotowy od głowicy.
Uwaga. Uważać, aby żaden drobny element nie dostał się do przewodów dolotowych, gdyż spowodowałoby to poważne uszkodzenie silnika.
• Ścisnąć sprężyste zabezpieczenia i wyjąć wtyki złączy czujników: temperatury (1, rys. W-10162), zdalnego termometru (2), ciśnienia oleju (3) oraz zaworu regulacji biegu jałowego (4).
• W silnikach 4-cylindrowych odłączyć ponadto: od cewki zapłonowej – przewód wysokiego napięcia, prowadzący od rozdzielacza zapłonu, wtyki złączy wtryskiwaczy paliwa (na końcu tunelu przewodów), wtyk złącza zaworu odpowietrzania zbiornika paliwa (na przewodzie między zbiorniczkiem węgla aktywnego i rury dolotowej).
• Silniki 4-cylindrowe: odkręcić uchwyty przewodów paliwa (strzałka na rys. W-10173).
• Odłączyć wtyki na obudowie koła zamachowego: czujnika identyfikacji pracy cylindrów (1, rys. W-10163, kolor czarny) oraz czujnika impulsów układu DME Motronic (2 – kolor szary).
• Odkręcić przewody elektryczne od alternatora i rozrusznika; patrz także odpowiednie podrozdziały w rozdziale „Wyposażenie elektryczne”).
• Odkręcić tunel przewodów od kadłuba silnika i odłożyć na bok wiązkę przewodów.
• W samochodach ze wspomaganiem układu kierowniczego: wymontować pasek klinowy, odkręcić pompę hydrauliczną i odłożyć na bok, nie zdejmując przewodów oleju.
Uwaga. W przypadku odłączenia przewodu oleju po zakończeniu pracy należy odpowietrzyć obwód hydrauliczny układu wspomagania (patrz artykuł „Czynności obsługowe”).
• Odkręcić na lewym wsporniku ramy osadzenia silnika dwie śruby mocujące zbiornik oleju wspomagania układu kierowniczego i podwiesić zbiornik na drucie.
• Samochody z klimatyzacją: zdjąć pasek klinowy, odkręcić sprężarkę (rys. W-10167) i odłożyć na bok, nie odłączając przewodów.
Uwaga. Nie wolno rozszczelniać obwodu czynnika chłodniczego. Zawiera on freon i w razie kontaktu ze skórą ludzką może spowodować odmrożenia.
• Przewlec odpowiednią linę lub łańcuch przez zaczepy silnika i za pomocą wciągnika warsztatowego unieść nieco silnik.
• Odkręcić nakrętkę prawej podpory silnika i przewód masy (strzałka na rys. W-10169).
• W podobny sposób odkręcić nakrętkę lewej podpory.
• Sprawdzić, czy zostały odłączone wszystkie przewody elastyczne i elektryczne, które fączą silnik z nadwoziem. Wyjąć silnik.
Uwaga. Silnik należy prowadzić bardzo ostrożnie podczas wyjmowania, aby uniknąć uszkodzeń nadwozia.
Wymontowany silnik nie może znajdować się dłużej niż 10 minut w odwróconej pozycji, gdyż wycieknie olej z hydraulicznych popychaczy kompensujących luz zaworów i przestaną one spełniać swoje funkcje. W razie potrzeby odwrócenia silnika należy wymontować popychacze.
